In mei 2024 zijn duizenden bedrijven in België verplicht om de sociale verkiezingen te organiseren, om zo de werknemersafvaardiging in hun Comité voor Preventie en Bescherming en Ondernemingsraad te kiezen.
De procedure duurt 150 kalenderdagen en vat reeds aan half december 2023.
Om op de vraag te antwoorden is “ mijn bedrijf verplicht om de sociale verkiezingen te organiseren”, moet je kijken naar 2 zaken. Ten eerste je technische bedrijfseenheid en ten tweede de verkiezingsdrempel van 50 werknemers bereiken.
Wat is een technische bedrijfseenheid?
In het kader van de sociale verkiezingen wordt onder “onderneming” de technische bedrijfseenheid verstaan. De technische bedrijfseenheid valt niet noodzakelijk samen met de juridische bedrijfseenheid. De technische bedrijfseenheid wordt bepaald op grond van economische en sociale criteria, maar in geval van twijfel primeren de sociale criteria. Toch is het belangrijk om de technische bedrijfseenheid te bepalen omdat dit het niveau is waarop het comité voor preventie en bescherming op het werk en de ondernemingsraad moeten worden opgericht.
Er kunnen zich drie verschillende situaties voordoen?
- De technische bedrijfseenheid valt samen met de juridische entiteit, bijvoorbeeld je hebt maar één bedrijf met één vestiging.
- De technische bedrijfseenheid bestaat uit meerdere juridische entiteiten. Dit kan doordat je verschillende bedrijven hebt op bijvoorbeeld één vestiging, je hebt gemeenschappelijke backoffice, gemeenschappelijk HR beleid, activiteiten voor gemeenschappelijke diensten of producten,…
- Je kan ook meerdere technische bedrijfseenheden binnen één zelfde juridische entiteit hebben. Dit kan bijvoorbeeld wanneer een producent geografisch verschillende locaties heeft en deze los van elkaar zelfstandig werken.
Het kan dus in de praktijk soms ingewikkeld zijn, maar bij discussie zullen de sociale criteria primeren. Sociale criteria zijn onder andere personeelsbeleid en beheer, organisatorische elementen, sociale cohesie, profilering van de onderneming, overplaatsing of uitwisseling van werknemers, samen personeelsfeesten organiseren,…. . Economische criteria zijn onder andere type van activiteiten van de entiteiten, de samenstelling van het management, de bedrijfsorganisatie, budgettaire onafhankelijkheid, gemeenschappelijk beheer van activiteiten,…
De verkiezingsdrempel van minimum 50 werknemers?
Nadat je de technische bedrijfseenheid hebt bepaald moet je kijken of je aan de grens van 50 werknemers komt. Voor de berekening moet je kijken naar het aantal werknemers in dienst tussen 1 oktober 2022 en 30 september 2023 en het aantal uitzendkrachten in je organisatie tussen 1 april 2023 en 30 juni 2023.
Welk risico loop je bij het nalaten van het organiseren van de verkiezingen?
Wanneer je bedrijf de verkiezingsdrempel van 50 werknemers binnen de technische bedrijfseenheid overschrijdt en bijgevolg verplicht is om de verkiezingen te organiseren, het toch nalaat om te doen riskeert het bedrijf een sanctie:
- van een strafrechtelijke geldboete tussen 800 €- 8000€ of
- een administratieve geldboete tussen 400 €- 4000€
vermenigvuldigd met het aantal betrokken werknemers (tot max 100).
In het beste geval is de boete 20.000 € in het slechtste geval kan de boete oplopen tot 800.000€. Daarnaast kan de arbeidsrechtbank je opleggen om toch deze verkiezingen te organiseren.
Twijfel je over je technische bedrijfseenheid? Flirt je met de verkiezingsdrempel? Wil je geen risico’s lopen? Ontbreek je de kennis of de tijd om binnen jouw bedrijf de sociale verkiezingen te organiseren?
