In principe zijn de verplaatsingen van de woonplaats naar de arbeidsplaats en omgekeerd geen arbeidstijd vermits de werknemer niet ter beschikking staat van de werkgever. Het wordt beschouwd als woon-werk verkeer en afhankelijk van de afspraken binnen je paritaire comité heeft de werknemer recht op een woon-werk vergoeding. Evenwel is dit anders voor werknemers zonder een vaste of gebruikelijke werkplek (lees: mensen tewerkgesteld op mobiele werven). Voor deze werknemer is de verplaatsingstijd tussen hun woonplaats en werkplaats en terug strikt genomen arbeidstijd. De werknemers verplaatsen zich immers op het bevel van de werkgever om een bepaalde opdracht uit te voeren. Dit heeft tot gevolg dat de werknemer maar beperkt kan werken op de werf omdat deze anders snel in overuren komt.
Toch kan op deze regelgeving een uitzondering worden gemaakt door een mobiliteitsvergoeding toe te kennen. Dit kan alleen onder bepaalde voorwaarden.
Mobiliteitsvergoeding
De mobiliteitsvergoeding is in het leven geroepen om de tijd die de werknemers besteden aan bovenvermelde verplaatsingen, te vergoeden. Deze tijd wordt namelijk niet beschouwd als arbeidsduur. De mobiliteitsvergoeding is verplicht en kan ook alleen toegepast worden wanneer hierover een CAO is opgenomen binnen het paritaire comité.
De werknemer krijgt een (gelimiteerd) bedrag per kilometer, vanaf 01/01/2022 bedraagt deze vergoeding 0,1579 EUR/km. De werkgever betaalt maandelijks de mobiliteitsvergoeding samen met het loon. De werkgever moet de werknemer hiervan ook een overzicht bezorgen. De mobiliteitsvergoeding is vrijgesteld van sociale zekerheid voor zowel de werkgever als de werknemer. 50% van de mobiliteitsvergoeding is onderworpen aan bedrijfsvoorheffing.
Vandaag hebben slechts enkele paritaire comités van arbeiders hier afspraken over, hierdoor kunnen bedienden hier nooit gebruik van maken. Bijgevolg loopt de arbeidstijd van bijvoorbeeld techniekers met een bediende statuut reeds te lopen zodra ze thuis vertrekken tot ze terug thuis zijn.
Let op: er zijn verschillende afspraken per paritair comité! Hieronder bespreken we de meest courante CAO’s :
Mobiliteitsvergoeding in de metaalsector (PC 111)
Wanneer wordt het toegekend? De vergoeding wordt toegekend ongeacht of het vervoermiddel al dan niet ter beschikking gesteld wordt door de werkgever. Alsook voor verplaatsingen vanaf de woonplaats of ophaalplaats (kan een bedrijf zijn) naar de eerste werf en omgekeerd vanaf de laatste werf.
Bedrag? 0,1579 € (chauffeur en passagier )
Minimum aantal kilometer? Niet van toepassing
Mobiliteitsvergoeding in de bouwsector (PC 124)
Wanneer wordt het toegekend? De vergoeding wordt toegekend ongeacht of het vervoermiddel al dan niet ter beschikking gesteld wordt door de werkgever. Alsook voor verplaatsingen vanaf de woonplaats of ophaalplaats (kan een bedrijf zijn) naar de eerste werf en omgekeerd vanaf de laatste werf. Stel dat de werknemer van de woning naar het bedrijf rijdt om op te laden, dan vervalt de mobiliteitsvergoeding voor het traject werf naar mobiele werkplaats als de werknemer langer dan 5 minuten in- en uit laadt op het bedrijf.
Bedrag? Max 0,1579 €, het bedrag varieert naargelang de medewerker een chauffeur of een passagier is, en hangt af van het aantal kilometers.
Minimum aantal kilometer? 10 km
Stel dat je arbeider op jaarbasis meer dan 30.000 km mobiliteitsvergoeding ontvangt, dan heeft deze recht op extra vakantie, namelijk een mobiliteitsdag.
Mobiliteitsvergoeding in de bouwsector (PC 149.01)
Wanneer wordt het toegekend? De vergoeding wordt toegekend ongeacht of het vervoermiddel al dan niet ter beschikking gesteld wordt door de werkgever. Alsook voor verplaatsingen vanaf de woonplaats of ophaalplaats (kan een bedrijf zijn) naar de eerste werf en omgekeerd vanaf de laatste werf. Stel dat de werknemer van de woning naar het bedrijf rijdt om op te laden, dan loopt de mobiliteitsvergoeding hier wel door tot aan de eerste werf en ook omgekeerd na de laatste werf.
Bedrag? Max 0,1579 € ongeacht chauffeur of passagier.
Minimum aantal kilometer? 5 km
Stel dat je arbeider op jaarbasis meer dan 40.000 km mobiliteitsvergoeding ontvangt, dan heeft deze recht op extra vakantie, namelijk een mobiliteitsdag.
Waarom gebruik maken van mobiliteitsvergoeding?
Er zijn verschillende redenen om toch gebruik te maken van de mobiliteitsvergoeding wanneer je arbeiders werken op mobiele werven:
- De reistijd is geen werktijd. Dit heeft tot voordeel dat de werktijd pas begint te lopen op het moment dat de arbeider toekomt op de werf en stopt als deze weer naar huis gaat. Je kan dus je arbeider 8u inzetten op de werf; productieve uren die je kan doorrekenen naar de klant!
- Doordat het geen werktijd is, kom je minder snel in het toepassingsgebied van overwerk en overloon. Het kan een oplossing zijn bij werven met veel werk of die ver gelegen zijn van de woonplaats of het bedrijf.
- De vergoeding die wordt toegekend is vrijgesteld van sociale bijdrage en 50% is onderworpen aan bedrijfsvoorheffing. De brutovergoeding is in de meeste gevallen lager dan het brutoloon, maar de werknemer houdt hier netto veel van over.
- Doordat de vergoeding is vrijgesteld van sociale zekerheid, vermindert dit je totale werknemerskost.
- Je kan ook gunstige afspraken maken voor je medewerkers en bijvoorbeeld zeggen: bij verplaatsing naar mobiele werven worden de kilometers, afgelegd gedurende de eerste 45 kilometer, uitbetaald via een mobiliteitsvergoeding, daarna wordt het arbeidstijd.
- Maak je gebruik van het track & trace systeem in de werfwagen, dan kan je op die manier het aantal kilometers perfect opvolgen en gemakkelijk verwerken in je verloning.
In het verleden hebben we al vraagstukken rond arbeidsduur en loonkost bij klanten kunnen oplossen door onder andere een mobiliteitsvergoeding in te voeren.
Wil jij het ook invoeren? Check dan eerst de regels binnen je paritaire comité en overleg dit met je arbeiders.
Denk je dat dit voor jou een oplossing is? Loop jij aan tegen de strikte regels van arbeidsduur en heb je nood aan meer flexibiliteit? Aarzel dan niet om ons te contacteren. Met onze expertise in de bouwsector en de complexe arbeidsduurwetgeving helpen we jou graag verder.